Dr Jasmina Milanović
Institut za savremenu istoriju
Beograd, Srbija
God. XXXV, 1/2017, str. 39–57
https://doi.org/10.29362/ist20veka.2017.1.mil.39-57
APSTRAKT/REZIME: Humanitarno društvo Kolo srpskih sestara osnovano u Beogradu 1903. godine kao svoj glavni cilj isticalo je pomoć srpskom narodu u Osmanskom i Austro-Ugarskom carstvu. Od 1906. godine društvo je počelo da izdaje svoj godišnji kalendar, simbolično nazvan Vardar. Sadržaj lista je bio prilagođen njegovom osnovnom zadatku, kao i književni radovi i ilustracije koje su objavljivane. Od 1908. godine i promene položaja srpskog stanovništva u Staroj Srbiji i Makedoniji, akcenat je stavljen na Bosnu i Hercegovinu. Polo-žaj Srba na ovim teritorijama postala je glavna tema u kalendaru. Mnogo-brojni dopisi stizali su redakciji iz Sarajeva, Banja Luke i drugih mesta. Svaka prilika je korišćena za bliži kontakt i razmenu informacija. Tako je Kolo srpskih sestara na sahranu slavne Adeline Irbi u Sarajevu 1911. poslalo svoju upravnu članicu i osnivača Delfu Ivanić. Na put je pošla sa Živojinom Dačićem, sekretarom Narodne odbrane, pa su svoj boravak i posetu Sarajevu i Banja Luci iskoristili i za druge aktivnosti, naravno uvek pod budnim okom austrougarskih vlasti. Redakcija Vardara je održavala i prisne veze sa Nikolom Kašikovićem urednikom Bosanske Vile, kao i sa članicama Dobrotvornih zadruga Srpkinja u Sarajevu i Banja Luci.
KLJUČNE REČI: Bosna i Hercegovina, Kolo srpskih sestara, kalendar Vardar, Narodna odbrana, Nikola Kašiković
IZVORI:
- Vardar, kalendar Društva „Kolo srpskih sestara“ (Beograd, 1906–1920).
REFERENCE:
- Ivanić, Delfa I. „Pre dvadeset godina“. Vardar, kalendar za 1924. Beograd, (1923), 2–32.
- Ivanić Delfa. Uspomene. Priredila Jasmina Milanović. Beograd: Institut za savremenu istoriju, 2012.
- Milojević-Šulović Ljiljana, i Budimir Pavlović, Kolo srpskih sestara i Kraljica Marija. Beograd: Lj. Milojević-Šulović, B. Pavlović, 2000.
- Simijanović, Jovan. „Kalendar Vardar o Staroj Srbiji“. Baština, sv. 24, Priština–Leposavić, (2008), 191–200.