Dr Dalibor Velojić
Institut za srpsku kulturu
Priština – Leposavić, Republika Srbija
ANALFABETSKI KURSEVI U VOJSCI KRALJEVINE SHS/JUGOSLAVIJE 1918-1941.
God. XXXVII, 1/2019, str. 37–52
https://doi.org/10.29362/ist20veka.2019.1.vel.37-52
APSTRAKT/REZIME:
U radu se obrađuje opismenjavanje vojnika putem organizovanja analfabetskih kurseva u periodu 1918–1941. Kao institucija čije je funkcionisanje zahtevalo stručne kadrove, vojska je na elementarnom opismenjavanju regruta radila zajedno sa ministarstvom prosvete angažovanjem mesnih učitelja. Ako se u obzir uzmu redovne vojne aktivnosti, primetno je da broj kurseva održanih u vojsci nije zaostajao za civilnim, kao ni kvalitet pokazan na predavanjima. Korišćena je građa prvenstveno pohranjena u Arhivu Jugoslavije, kao i objavljeni statistički podaci za međuratni period.
KLJUČNE REČI: pismenost, Vojska Kraljevine SHS/Jugoslavije, opismenjavanje regruta, analfabetski kursevi
REFERENCE:
- Bajagić, Dušan. „Stjepan Radić kao ministar prosvete Kraljevine SHS“. Tokovi istorije, br. 4, (2006), 139–159.
- Becić, Ivan. „Rad na opismenjavanju regruta kraljeve garde“. Vojno-istorijski glasnik, br. 2, (2014), 202–218.
- Bjelajac, Mile. „Vojska kao faktor modernizacije“. U: Srbija u modernizacijskim procesima XX veka. Ur. Latinka Perović, i dr., 355–359. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, 1994.
- Bjelajac, Mile. Vojska Kraljevine SHS/Jugoslavije 1924–1935. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, 1994.
- Čalić, Mari Žanin. Socijalna istorija Srbije 1815–1941. Beograd: Clio, 2004.
- Definitivni rezultati popisa stanovništva od 31. marta 1931, knjiga III, prisutno stanovništvo po pismenosti i starosti. Beograd: Opšta državna statistika, 1938.
- Dimić, Ljubodrag. Kulturna politika Kraljevine Jugoslavije, I–III. Beograd: Stubovi kulture, 1996–1997.
- Isić, Momčilo. „Neuspeh osnovnoškolskog sistema u Srbiji za vreme Kraljevine Jugoslavije“. Tokovi istorije, br. 4, (2006), 31–55.
- Isić, Momčilo. Osnovno školstvo u Srbiji 1918–1941. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, 2005.
- Isić, Momčilo. „Pismenost u Srbiji u prvoj polovini XX veka“, Tokovi istorije, br. 1–2, (1993), 91–103.
- Jovanović, Vladan. Vardarska banovina 1929–1941. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, 2011.
- Jovanović, Vladan. „Istorijsko, svakodnevno i privatno na prostoru Vardarske banovine“. U: Privatni život kod Srba u XX veku. Urednik Milan Ristović, 543–579. Beograd: Clio, 2007.
- „Vrednost i cilj moralne snage“. Ratnik, X, (1929), 117–124.
- Milosavljević, Svetislav. O moralnosti, naučnom i fizičkom vaspitanju oficira po komandama. Beograd: b. i., 1926.
- Panić, Ilija. „Vojska i opšte obrazovanje naše školske omladine“. Ratnik, XI–XII, (1927), 87–95.
- Službeni vojni list 1930. Beograd: Ministarstvo vojske i mornarice, 1931.
- Stanišić, Bajo. „Moralno vaspitanje vojnika“. Ratnik, VII–VIII, (1937), 105–113.
- Velojić, Dalibor. „Uloga vojske u modernizaciji grada града (niški garnizon)“. Vojno-istorijski glasnik, 1, (2012), 71–88.
- Vojno-sanitetski statistički godišnjak Kraljevine SHS 1926. i 1927, knjiga II. Beograd: Ministarstvo vojske i mornarice, 1928.