Категорије

Dr Igor Vukadinović
Balkanološki institut SANU
Beograd, Republika Srbija

 

STROGO POVERLJIVI IZVEŠTAJI MINISTRA SPOLJNIH POSLOVA ALBANIJE O POLITIČKOJ SITUACIJI U JUGOSLAVIJI I NA KOSOVU I METOHIJI 1966–1968.

God. XLI, 1/2023, str. 159–176
https://doi.org/10.29362/ist20veka.2023.1.vuk.159-176

 

APSTRAKT/REZIME:

U radu su analizirani strogo poverljivi izveštaji u vezi sa dešavanjima u Jugoslaviji koje je ministar spoljnih poslova Albanije Nesti Nase dostavljao sekretaru Partije rada Albanije Enveru Hodži od 1966. do 1968. godine. Istraživanje je kao zasebne celine izdvojilo nekoliko tema koje su obrađivane u ovim izveštajima, a koje su važne za razumevanje situacije na Kosovu i Metohiji, u Srbiji i u Jugoslaviji krajem šezdesetih godina 20. veka – odnosi u jugoslovenskom partijskom vrhu i pitanje kreatora državne politike prema Kosovu i Metohiji, otvaranje pitanja statusa pokrajine, iseljavanje Srba i delatnost albanske emigracije i zapadnih obaveštajnih službi prema pitanju Kosova i Metohije.

 

KLJUČNE REČI: Albanija, Jugoslavija, Kosovo i Metohija, Enver Hodža, Nesti Nase

 

REFERENCE:

  • Antonijević, Nenad. Kosovo i Metohija 1941–1945. Ratni zločini. Beograd: Muzej žrtava genocida, 2017.
  • Çeku, Kosovo and diplomacy since World War II. Yugoslavia, Albania and the path to Kosovan independence. London–New York: I. B. Taurus, 2015. DOI: https://doi.org/10.5040/9780755621750
  • Ćosić, Dobrica. Lična istorija jednog doba. Vreme iskušenja 1951–1968. Beograd: Službeni glasnik, 2009.
  • Demografske promene Kosova u periodu 1948–2006. Kadri Sojeva, Sanije Uka (prir.). Priština: Zavod za statistiku Kosova, 2008.
  • Dimić, Ljubodrag. Jugoslavija i Hladni rat: ogledi o spoljnoj politici Josipa Broza Tita (1944–1974). Beograd: Arhipelag, 2014.
  • Dragišić, Petar. Ko je pucao u Jugoslaviju. Jugoslovenska politička emigracija na Zapadu 1968–1980. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, 2019.
  • Đaković, Spasoje. Fadilj Hodža i Enver Hodža – sličnosti i razlike. Beograd: Naučna knjiga, 1989.
  • Fevziu, Blendi. Enver Hoxha. The Iron fist of Albania. London: I. B. Taurus, 2016.
  • Gatalović, Miomir. Kosovo i Metohija u državnoj politici Jugoslavije 1958–1965. Beograd: Institut za savremenu istoriju, 2016.
  • Gatalović, Miomir. Burna vremena. Kosovo i Metohija u državnoj politici Jugoslavije 1966–1969. Beograd: Institut za savremenu istoriju, 2018.
  • Hodža, Enver. Titoisti. Tirana: 8 nentori, 1982.
  • Hoxha, Nexhmije. Kosova e lirë. Gjirokastër: Argjiro, 2015.
  • Kosovo i Metohija. Vek važnih događaja 1912–2012. Beograd: Institut za savremenu istoriju, 2012.
  • Lalaj, Ana. „1968–1969. Shkrirja e akujve në bashkëpunimin kulturor shiqipëri-kosove“. Studime Historike, br. 3–4, (2015), 249–274.
  • Leljak, Roman. Sam protiv njih. Maribor: Založba za alternativno teorijo, 1990.
  • Memorandum o Kosovu i Metohiji Svetog arhijerejskog sabora Srpske pravoslavne crkve. Beograd: Sveti arhijerejski sinod SPC, 2003.
  • Myftary, Esat. Kosova dhe Enver Hoxha. Tiranë: Botimet Princi, 2016.
  • Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije. Podaci po naseljima i opštinama. Dragana Grabeljšek (ur.). Beograd: Savezni zavod za statistiku, 1984.
  • Nikolić Kosta, i Srđan Cvetković. Srbi i Albanci na Kosovu i Metohiji u 20. veku (1912–1990). Beograd: Institut za savremenu istoriju, 2014.
  • Petrović Ruža, i Marina Blagojević. Seobe Srba i Crnogoraca sa Kosova i Metohije. Rezultati ankete sprovedene 1985–1986. godine. Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti, 1989.
  • Ristanović, Petar. Kosovsko pitanje (1974–1989). Beograd: Prometej, 1989.
  • Surroi, Veton. Fadil Hoxha në veten e pare. Prishtinë: Koha, 2010.
  • Vidačić, Rajko. O korenima separatizma i terorizma na Kosovu. Beograd: Službeni glasnik, 2000.
  • Vukadinović, Igor. „Delatnost albanske emigracije na Zapadu prema pitanju Kosova i Metohije (1945–1969)“. Zbornik radova Filozofskog fakulteta, LI, br. 2, (2021), 237–255. DOI: https://doi.org/10.5937/ZRFFP51-26886
  • Vukadinović, Igor. „Kulturno i ekonomsko povezivanje Albanije i Kosova i Metohije 1967–1971”. Istorija 20. veka, br. 2, (2021), 375–396. DOI: https://doi.org/10.29362/ist20veka.2021.2.vuk.375-396
  • Vukadinović, Igor. “The Shift in Yugoslav-Albanian Relations: The Establishment of Ties between Albania and the Autonomous Province of Kosovo and Metohija (1966-1969)“. Balcanica, LI, (2020), 235–255. DOI: https://doi.org/10.2298/BALC2051235V
  • Živković, Milutin. Između „Velike Albanije“ i okupirane Srbije. Leposavić: Institut za srpsku kulturu, 2018.
  • Životić, Aleksandar. „Zaoštravanje jugoslovensko-albanskih odnosa u senci sovjetsko-albanskog sukoba (1959–1961)“. Vojnoistorijski glasnik, br. 1, (2010), 85–102.
  • Životić, Aleksandar. Jugoslavija, Albanija i velike sile (1945–1961). Beograd: Arhipelag, 2011.
  • Životić, Aleksandar. „Jugoslavija, Albanija i Čehoslovačka kriza (1968–1971)“. Tokovi istorije, br. 3, (2012), 62–85. DOI: https://doi.org/10.31212/tokovi.2012.3.ziv.62-85