Категорије

Borče Ilievski, PhD
Faculty of Philosophy “Ss Cyril and Methodius” University
Skopje, North Macedonia

 

THE ALBANIAN POPULATION IN THE KINGDOM OF YUGOSLAVIA: DEMOGRAPHIC AND STATISTICAL ANALYSIS

God. XLI, 1/2023, str. 19–44
https://doi.org/10.29362/ist20veka.2023.1.ili.19-44

 

APSTRAKT/REZIME:

The paper analyzes the size and structure of the Albanian population in the Kingdom of Yugoslavia. The population censuses of 1921 and 1931 are the main source for the research. The statistical and census materials are compared to a number of studies from the fields of historiography, ethnography and anthropogeography. A number of papers raising doubts about how objective the census results are in regard to the number of Albanians in the Kingdom of Yugoslavia are also critically addressed.

 

KLJUČNE REČI: Albanians, Kingdom of Yugoslavia, Minorities, Migrations, Population censuses of 1921 and 1931

 

REFERENCE:

  • Akin Zorba, Hatice. “1833 Tarihli Nüfus Defterine Göre Üsküp Kazasi`nin Demografik Yapisi Demographic Structure of Skopje from the 1833 Register”. Mediterranean Journal of Humanites, VIII/1, (2018), 23–40. DOI: https://doi.org/10.13114/MJH.2018.380
  • Apostolov, Aleksandar. Kolonizacijata na Makedonia vo Stara Jugoslavija. Skopje: Misla, 1991.
  • Bakircilar Nimet, Ayşe. “Kalkandelen Kazasi` nin Yoklama Defteri (1836–1842), üzerine değerlendilmeler, An Assessment of “Yoklama Defteri” of Kalkandelen District (1836–1842)”. Osmanli dönemi Balkan Şehirleri, 1, (2017), 357–372.
  • Banac, Ivo. The National Question in Yugoslavia, Origins, History, Politics. Cornell University Press, 1984.
  • Bandžović, Safet. „Iseljenička politika balkanskih država i pitanje muslimana (1878 – 1941)“. Almanah, br. 29–30, (2005), 187–234.
  • Definitivni rezultati popisa stanovništva 1921 godine. Sarajevo: Opšta državna statistika, 1932.
  • Definitivni rezultati popisa stanovništva od 31 marta 1931 godine, knjiga I, Prisutno stanovništvo, broj kuća i domaćinstva. Beograd: Državna statistika, 1937.
  • Definitivni rezultati popisa stanovništva: od 31 marta 1931 godine, knjiga III, Prisutno stanovništvo po pismenosti i starosti. Beograd: Državna statistika, 1938.
  • Die Glederung der Bevölkerung des ehemaligen Jugoslawien nach Muttersprache und Konfession nach den unveröffentlichen Angaben der Zählung ven 1931. Wien: 1943.
  • Filipović, Milenko S. „Etničke prilike u Južnoj Srbiji“. U: Spomenica dvadesetpetogodišnjice oslobođenja Južne Srbije 1912–1937. Urednik Aleksa Jovanović, 387–497. Skoplje: Odbor za proslavu dvadesetpetogodišnjice oslobođenja Južne Srbije, 1937.
  • Filipović, Milenko S. Has pod Paštrikom. Sarajevo: Balkanološki institut, 1958.
  • Ɖere Zoltan, „Skica promena etničkog sastava na tlu današnje Vojvodine 1520–1910“. Istraživanja, br. 15, (2004), 105–125.
  • Hoxha, Hairedin. „Proces nacionalne afirmacije albanske nacionalnosti u Jugoslaviji: izabrana poglavlja“. Časopis za kritiko znanosti, br. 51, 52, (1982), 237–248.
  • Ilievski, Borče. Demografskite karakteristiki na Vardarska Makedonija megju dvete svetski vojni (analiza na jugoslovenskite popisi od 1921 i 1931 godina). Skopje: Filozofski fakultet, 2017.
  • Ilievski, Borče. „Turci u Kraljevini SHS/Jugoslaviji, demografska analiza na osnovu popisa stanovništva 1921. i 1931. godine“. Istorija 20. veka, br. 1, (2018), 35–54. DOI: https://doi.org/10.29362/IST20VEKA.2018.1.ILI.35-54
  • Jagodić, Miloš. “The Emigration of Muslims from the New Serbian Regions 1877/1878”. Balkanologue, vol. II, no. 2, (1998), 99–122. DOI: https://doi.org/10.4000/balkanologie.265
  • Jagodić, Miloš. Srpsko-albanski odnosi u Kosovskom vilajetu. Beograd: Zavod za udžbenike, 2009.
  • Jagodić, Miloš. Novi krajevi Srbije (1912–1915). Beograd: Filozofski fakultet, 2015.
  • Janjetović, Zoran. Deca careva pastorčаd kraljeva. Nacionalne manjine u Jugoslaviji 1918–1941. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, 2005.
  • Janjetović, Zoran. Nemci u Vojvodini. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, 2009.
  • Janjetović, Zoran. “National Minorities in Yugoslavia 1918-1941”. Review of Croatian History, VIII/1, (2012), 61–75.
  • Jоvanović, Vladan, „Iseljavanje muslimana iz Vardarske banovine – između stihije i državne akcije“. U: Pisati istoriju Jugoslavije: Viđenje srpskog faktora. Urednik Mile Bjelajac, 79–99. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, 2007.
  • Jovanović, Vladan. Slike jedne neuspele integracije, Kosovo, Makedonija, Srbija, Jugoslavija. Beograd: Peščanik, 2014.
  • Jugoslovenska država i Albanci, tom I. Priredili Ljibodrag Dimić, Ɖorđe Borozan. Beograd: Službeni list SRJ, Arhiv Jugoslavije, Vojno-istorijski institut, 1998.
  • Karpat Kemal, H. Ottoman Population 1830–1914: Demographic and Social Characteristics. Madison: University of Wisconsin Press, 1985.
  • Konačni rezultati popisa stanovništva od 15 marta 1948 godine, knjiga IX Stanovništvo po narodnosti. Beograd: Savezni zavod za statistiku, 1954.
  • Kočović, Bogoljub. Etnički i demografski razvoj u Jugoslaviji od 1921. do 1991. godine (po svim zvaničnim a u nekim slučajevima i korigovanim popisima), sveska I. Paris: Bibliothėque Dialogue, 1998.
  • Krasnići, Mark. „Orahovac, antropogeografska monografija varošice“. Glasnik muzeja Kosova i Metohije, II, (1957), 87–143.
  • Krizman, Bogdan. „Elaborat dra Ive Andrića o Albaniji iz 1939 godine“. Časopis za suvremenu povijest, vol. 9, no. 2, (1977), 77–89.
  • K“nčov, Vasil. Makedonija etnografsija i statistika. Sofija: Akad. izd. prof. Marin Drinov, 1996.
  • Malcolm, Noel. Kosovo A Short History. London: Harper Perennial, 1999. DOI: https://doi.org/10.5771/0506-7286-1999-3-422
  • Nikolić, Rista. Klisura i Poljanica. Beograd: Srpska kraljevska akademija, 1905.
  • Ortakovski, Vladimir. Minorities in the Balkans. Skopje: 2-ri Avgust, 1998.
  • Osmanliski dokumenti za istorijata na Makedonija. Popisi od XIX vek Skopski sandžak Kaza Skopje, kniga 1, del 1. Predgovor i komentari Adnan Šerif, Muzafer Bislimi, Irfete Ibraimi. Skopje: DARSM, 2020.
  • Pavlović, Aleksandar. „Prostorni raspored Srba i Crnogoraca kolonizovanih na Kosovu i Metohiji u periodu između 1918. i 1941“. Baština, 24, (2008), 231–245.
  • Petrović, Rudolf. Polog antropogeografski prikaz. Zagreb: Preporod, 1942.
  • Pezo, Edvin. „Komparativna analiza jugoslovensko-turske konvencije iz 1938. i ’džentlmenskog sporazuma’ iz 1953. Pregovori oko iseljavanja muslimana iz Jugoslavije u Tursku“. Tokovi istorije, br. 2, (2013), 97–120. DOI: https://doi.org/10.31212/tokovi.2013.2.pez.97-120
  • Piraku, Muhamed. „Kulturno-prosvetni pokret Albanaca u Jugoslaviji 1919–1941“. Jugoslovenski istoriski časopis, 1–4, (1978), 356–370.
  • Prifti, Kristaq. Popullsia e Kosovёs 1831–1912. Tiranё: Akademia e Shkencave Shqipërisë, 2014.
  • Radovanović, Мilovan V. „Stanovništvo Prizrenskog podgora“. Glasnik muzeja Kosova i Metohije, IX, (1964), 1–415.
  • Salname na Vilaetot Kosovo prevod od osmansko-turski jazik. Prevod i komentari Dragi Gjorgiev i Ahmed Šerif. Skopje: Sojuz na Turskite Nevladini Organizacii vo Makedonija, 2012.
  • Slavković, Ž. Božica. „Političke, ekonomske i kulturne prilike na Kosovu i Metohiji 1929–1941“. Doktorska disertacija, Univerzitet u Beogradu, Filozofski fakultet, Odeljenje za istoriju, 2014.
  • Smiljanić, Toma. Kičevija, Beograd: Srpska kraljevska akademija, 1935.
  • Srpski izvori za istorijata na makedonskiot narod 1912–1914. Izbor, redakcija i komentari Gligor Todorovski. Skopje: Institut za nacionalna istorija, 1979.
  • Shаw, Stanford J. “The Ottoman Census System and Population, 1831-1914”. International Journal of Middle East Studies, IX, (1978), 324–342. DOI: https://doi.org/10.1017/S0020743800033602
  • Šešum, Uroš. „Arbanasi u Pomoravlju 1815–1834“. U: Aleksinac i okolina u prošlosti: Zbornik radova sa međunarodnog naučnog skupa – 500 godina od prvog pisanog pomena 1516–2016. Urednik Suzana Rajić, 125–154. Aleksinac: Muzej, Narodna i univerzitetska biblioteka, 2016.
  • Šešum, Uroš. „Uticaj seobe muhadžira na promenu etničke i verske strukture naselja severne i zapadne Stare Srbije (1878–1910)“. Srpske studije, 5, (2014), 79–124.
  • Terzić, Slavenko. Stara Srbija (XIX–XX vek): drama jedne civilizacije: Raška, Kosovo i Metohija, Skopsko-tetovska oblast. Novi Sad–Beograd: Pravoslavna reč–Istorijski institut, 2012.
  • Toleva Teodora, Vlijanieto na Avstro-Ungarija za s“zdavaneto na Albanskata nacija, Sofija: Siepa, 2012.
  • Trifunoski, Jovan F. Albansko stanovništvo u Socijalističkoj Republici Makedoniji. Beograd: Književne novine, 1988.
  • Trifunoski, Jovan F. Međuratna kolonizacija Srba u Makedoniji. Beograd: izdanje autora, 1991.
  • Trifunoski, Jovan F. Kačanička klisura. Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti, 1950.
  • Trifunoski, Jovan F. Polog (antropogeografska proučavanja). Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti, 1976.
  • Trifunoski, Jovan F. Bitoljsko-prilepska kotlina. Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti, 1998.
  • Turski dokumenti za istorijata na Makedonija. Popisi od XIX vek. Skopski sandžak Tetovska kaza 1832/33, kniga 1, tom 1. Predgovor i komentari Adnan Šerif, Muzafer Bislimi, Irfete Ibraimi. Skopje: DARSM, 2019.
  • Urošević, Atanasije. Gornja Morava i Izmornik. Beograd: SKA, 1935.
  • Urošević, Atanasije. Novobrdska Kriva reka antropogeografska istraživanja. Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti, 1950.
  • Urošević, Atanasije, „Priština antropogeografska ispitivanja“. Zbornik radova Etnografskog instituta, 2, (1951), 1–35.
  • Urošević, Atanasije. Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti, 1965.
  • Urošević, Atanasije. „Kačanik“. Glasnik Skopskog naučog društva, knj. XI, (1932), 183–190.
  • Urošević, Atanasije. „Uroševac varošica na Kosovu“. Glasnik Skopskog naučnog društva, knj. XV–XVI , (1936), 265–273.
  • Urošević, Atanasije. Etnički procesi na Kosovu tokom turske vladavine. Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti, 1987.
  • Vukanović, Tatomir. Druga srpska Sveta Gora. Antropogeografska i etnološka razmatranja na terenu u narodu vršena 1934–1937. godine. Priština: Muzej, Narodna i univerzitetska biblioteka, 1998.
  • Vujićić Ant. Mil. Rečnik mesta u oslobođenoj oblasti Stare Srbije. Po službenim podatcima. Beograd: Državna štamparija Kraljevine Srbije, 1914.
  • Zundhausen, Holm. Srbija od 19. do 21. veka. Beograd: Clio, 2013.