Категорије

Sonja Jerković, PhD
National Bank of Serbia
Belgrade, Republic of Serbia

 

Saša Ilić, PhD
National Bank of Serbia
Belgrade, Republic of Serbia

 

ESTABLISHMENT OF THE FINANCIAL SYSTEM IN THE KINGDOM OF SERBS, CROATS, AND SLOVENES AFTER THE FIRST WORLD WAR

God. XLII, 1/2024, str. 65-86
https://doi.org/10.29362/ist20veka.2024.1.jer.65-86

 

APSTRAKT/REZIME:

As a socially, politically, and economically complex community, the Kingdom of Serbs, Croats, and Slovenes faced numerous financial difficulties. In order to enable the state to function smoothly, revive and develop economic activities, and allow citizens to meet their daily needs, it was necessary to establish a unified financial system. The elements of this system, particularly the establishment (or redefinition) of a central bank, expanding its network by incorporating branches of the Austro-Hungarian Bank to facilitate payment transactions, controlling the kronen and replacing them with new national currency, and implementing measures to stabilize the dinar, will be examined by the authors through the analysis of literature and primary archival sources.

 

KLJUČNE REČI: Kingdom of Serbs, Croats, and Slovenes, financial system, financial reconstruction, national bank, inflation, exchange of currency, krone, dinar, currency stabilization

 

REFERENCE:

  • Aleksić, Vesna S. “Mission Impossible of American Experts in Serbia 1919–1920”. In: 125 Years of Diplomatic Relations between the USA and Serbia. Editor Ljubinka Trgovčević 103–119. Belgrade: Faculty of Political Sciences (2008).
  • Bajkić, Velimir. „Dinar“. U: Jubilarni zbornik života i rada Srba, Hrvata i Slovenaca 1918–1928, 2. Beograd: Matica živih i mrtvih SHS, 1928.
  • Berend, Ivan T. An Economic History of Twentieth–Century Europe. Economic Regimes from Laissez–Faire to Globalization. Cambridge: University Press, 2006. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511800627
  • Bićanić, Rudolf. Ekonomska podloga hrvatskog pitanja. Zagreb: V. Maček, 1938.
  • Bjelajac, Mile. „Ratni gubici Srbije u Prvom svetskom ratu – kontroverze oko brojeva“. Tokovi istorije, br. 1, (2021), 41–84. DOI: https://doi.org/10.31212/tokovi.2021.1.bje.41-84
  • Brown, Brendan. Monetary Chaos in Europe. The End of an Era. New York: Routledge, 2011.
  • Curtis, Glenn E. (ed.). Yugoslavia. A Country Study. Washington: Library of Congress, 1990.
  • Chown, John. A History of Monetary Unions. London–New York: Routledge, 2003 [e-Book]. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203417782
  • Čalić, Mari-Žanin. Istorija Jugoslavije u 20. veku. Beograd: Clio, 2013.
  • Čalić, Mari-Žanin. Socijalna istorija Srbije 1815–1941. Usporeni napredak u industrijalizaciji. Beograd: Clio, 2004.
  • Garber, Peter M. and Michael G. Spencer. “The Dissolution of The Austro–Hungarian Empire: Lessons for currency reform”. In: Essays in International Finance, 191. Princeton University, 1994, on: https://ies.prince-ton.edu/pdf/E191.pdf (access: 1 June 2023).
  • Gnjatović, Dragana. Stari državni dugovi. Prilog ekonomskoj i političkoj istoriji Srbije i Jugoslavije 1862–1941. Beograd: Ekonomski institut–Jugoslovenski pregled, 1991.
  • Hadži-Pešić, Jovan. Novac Kraljevine Jugoslavije 1918–1941. Beograd: Narodna banka Jugoslavije, 1995.
  • Hobsbaum, Erik. Doba ekstrema. Istorija Kratkog dvadesetog veka. Beograd: Dereta, 2002.
  • Ilijin, Dušan M. „Obnova železnice u Kraljevini SHS (1919–1924)“. Doktorska disertacija, Univerzitet u Beogradu, Filozofski fakultet, Odeljenje za istoriju, 2014.
  • Isić, Momčilo, „Ekonomske prilike na selu u Srbiji 1919. godine“. U: Naučni skup Srbija na kraju Prvog svetskog rata. Urednik Slavenko Terzić 65–76. Beograd: Istorijski institut–Zmaj, 1990.
  • Isić, Momčilo, „Sitnoposedništvo kao kočnica ekonomske modernizacije Srbije u prvoj polovini XX veka“. Srbija u modernizacijskim procesima XX veka. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, 1994.
  • Izveštaj Narodne banke za 1924, Beograd: Državna štamparija KSHS, 1925.
  • Jerković, Sonja, Saša Ilić, „Application of Latin Monetary Union Standards and Practice in Serbia (1868–1918)“. In: Monetary Unions in History. Sofia: Bulgarian National Bank and Frankfurt am Main: EABH, 2022, on: https://www.bnb.bg/bnbweb/groups/public/documents/bnb_publication/pub_2022_conf_s_jer_s_ilic_en.pdf (access: 1 June 2023).
  • Jerković, Sonja R., „Narodna banka Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca/Jugoslavije 1918–1931. godine“. Doktorska disertacija, Univerzitet u Beogradu, Filozofski fakultet, Odeljenje za istoriju, 2018.
  • Karaman, Igor. Industrijalizacija građanske Hrvatske (1800.–1941.). Zagreb: Naprijed, 1991.
  • Kaser, Michael C. and Edward A. Radice (eds.). The Economic History of Eastern Europe 1919–1975. Interwar Policy, the War and Reconstruction, II. Oxford: University Press, 1987.
  • Kemmerer, Donald L. “Inflation. The First World War”. Current History, no. 141, (1953), 281–287. DOI: https://doi.org/10.1525/cuch.1953.24.141.281
  • Kindlberger, Čarls. Svet u depresiji od 1929. do 1939. Beograd: Laguna, 2021.
  • Kosier, Ljubomir. Narodna banka Kraljevine SHS. Zagreb: Hrvatski štamparski zavod, 1924.
  • Kosier, Ljubomir (ur.). Valutna reforma u Kraljevini Jugoslaviji. Beograd–Zagreb–Ljubljana, 1930.
  • Lopez, Jose A., Kris James Mitchener. “Uncertainty and Hyperinflation. European Inflation Dynamics after World War I”. In: Federal Reserve Bank of San Francisco, Working Paper 2018–06 (2018), (access: 9 June 2023). DOI: https://doi.org/10.241487wp2018-06
  • Malbaša, Ante. Reforma Narodne banke i interesi hrvatske privrede. Osijek: Gradjanska tisk., 1940.
  • Mezei, Stevan. „Stanje i početni razvitak industrije Vojvodine posle Prvog svetskog rata“. Zbornik za društvene nauke, br. 28, (1961), 29–78.
  • Ministarstvo finansija Kraljevine Jugoslavije 1918–1938. Beograd: Ministarstvo finansija, [1939].
  • Mirković, Mijo. Ekonomska historija Jugoslavije. Zagreb: Informator, 1968.
  • Narodna banka 1884–1934. Beograd: Zavod za izradu novčanica, 1934.
  • Nedeljković, Milorad. „Naš valutni problem“. U: Almanah Udruženja pravnika Kraljevstva SHS. Beograd: Državna štamparija KSHS, 1920.
  • Nikolić, Goran. Kurs dinara i devizna politika Kraljevine Jugoslavije 1918–1941. Beograd: Stubovi kulture, 2003.
  • Pekić, Petar. Propast Austro–Ugarske monarhije i postanak nasljednih država. Subotica: Globus, 1937.
  • Plavšić, Dušan. Država i Narodna banka: nekoliko pogleda na pitanje o zakonskoj stabilizaciji dinara. Zagreb, 1930.
  • Singleton, Fred and Bernard Carter. The Economy of Yugoslavia. London: Croom Helm, 1982.
  • Stenografske beleške Privremenog Narodnog predstavništva Kraljevstva SHS. Zagreb: Tisak Kr. Zemaljske tiskare, 1919.
  • Stojadinović, Milan M. Ni rat ni pakt. Jugoslavija između dva rata. Rijeka: Otokar Keršovani, 1970.
  • Stojadinović, Milan. Naše valutne nevolje. Beograd: Narodna samouprava, 1921.
  • Stojanović, Đorđe. Počeci i razvoj srpskog automobilizma. Beograd: Službeni list, 2003.
  • Suppan, Arnold. The Imperialist Peace Order in Central Europe. Saint–Germain and Trianon, 1919–1920. Wien: ÖAW, 2019. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctvrzgw78
  • Šećerov, Slavko. Naše finansije 1918–1925. Beograd: Napredak, 1926.
  • Turnock, David. The Economy of East Central Europe, 1815–1989. Stages of Transformation in a Peripheral Region. London–New York, 2006.
  • Ugričić, Miodrag. Novčani sistem Jugoslavije. Beograd: Zavod za izdavanje udžbenika SR Srbije, 1967.
  • Uzelac, Dušan. Devizna politika Kraljevine Jugoslavije 1919–1929. Beograd: Pravni fakultet, 1931.
  • Vučo, Nikola. Ekonomska istorija sveta od industrijske revolucije do Drugog svetskog rata. Beograd: Ekonomski fakultet, 1985.
  • Vučo, Nikola. Privredna istorija Srbije do Prvog svetskog rata. Beograd: Naučna knjiga, 1955.
  • Zbirka zakona protumačenih i objašnjenih sudskom i administrativnom praksom, 64. Beograd: Geca Kon, 1927.