Categories

MA Momir Ninković
Faculty of Philosophy, University of Belgrade, PhD Student
Belgrade, Republic of Serbia

 

THE MISSION OF BOGDAN CRNOBRNJA IN MOSCOW AND THE QUESTION OF ABANDONING TRADE NEGOTIATIONS FOR 1948

God. XXXVI, 2/2018, pp. 117–138
https://doi.org/10.29362/ist20veka.2018.2.nin.117-138

 

ABSTRACT/RESUME:

At the end of 1947, the Yugoslav side launched issues of expanding “trade” between Yugoslavia and the Soviet Union and signing a new protocol on mutual supplies for 1948. Deputy Minister for Foreign Trade FNRJ B. Crnobrnja, in early 1948, was supposed to deliver the Yugoslav demands in Moscow and perform all “preparatory” actions to start the negotiations. At a meeting with A. Mikoyan on January 19, the Soviet Minister agreed to deliver most of the products for which the Yugoslav side showed interest and agreed that the trade negotiations would begin “around” 10th of February. Although the beginning of the talks was promising, since the end of January, because of the problems in the political relations of the two countries, the Soviet side began delaying further talks. As the Yugoslav leadership did not react after the criticism in the way the Soviets expected, on February 21 it was announced to Crnobrnja that Yugoslavia could not count on any increase in the deliveries and on February 26, “First Deputy of Mikoyan” A. Krutikov said that protocol on mutual supplies will not be signed in the 1948. The Soviets explained this decision by Yugoslav delay in delivering supplies under the 1947 Protocol and lack of its own export opportunities. On the Yugoslav side, this decision was interpreted as “economic pressure”. Because of the consequences it had on the Yugoslav economy, it can be characterized as the first serious blow to Yugoslavia by “economic” measures. Later, the Soviet denial of Krutikov’s statement of February 26 was motivated by the intention to withhold any responsibility for deteriorating relations between the two countries.

 

KLJUČNE REČI: Yugoslavia, Soviet Union, 1948, trade negotiations, foreign trade, Bogdan Crnobrnja, Milovan Djilas, Anastas Ivanovich Mikoyan, Alexey Dmitriyevich Krutikov

 

REFERENCES:

  • Anikeev, Anatolij S. Kak Tito ot Stalina ushel: Yugoslaviya, SSSR i SShA v nachal’nyj period «xolodnoj vojny» (1945–1957). Moskva: Institut Slavyanovedeniya RAN, 2002.
  • Anikeev, Anatolij S. „Albaniya v politike Yugoslavii i SSSR v pervye poslevoennye gody po sovetskim diplomaticheskim dokumentam“. U: Oslobođenje Beograda 1944. Zbornik radova. Glavni i odgovorni urednik Aleksandar Životić, 469–489. Beograd: Institut za noviјu istoriјu Srbiјe, 2010.
  • Anikeev, Anatolij S. „Yugoslaviya v gody konflikta s SSSR i stranami «narodnoj demokratii»“. U: Moskva i Vostochnaya Evropa. Sovetsko-yugoslavskij konflikt i strany sovetskogo bloka. 1948–1953 gg. Ocherki istorii. red. A. S. Anikeev, 15–104. Moskva: Institut slavyanovedeniya RAN, Sankt-Peterburg: Nestor-Istoriya, 2017.
  • Crnobrnja, Stanko. „Bogdan Crnobrnja Tolja“. U: Neočekivana promjena. Kako je stvoren Pokret nesvrstanih. Dnevnički zapisi Bogdana Crnobrnje iz 1961. godine. Urednik S. Crnobrnja, 13–18. Beograd: Muzej istorije Jugoslavije, 2016.
  • Dedijer, Vladimir. Izgubljena bitka J. V. Staljina. Beograd: Izdavačka organizacija „Rad“, 1978.
  • Dedijer, Vladimir. Dokumenti 1948. Knjiga prva. Beograd: Izdavačka radna organizacija „Rad“, 1979.
  • Dedijer, Vladimir. Novi prilozi za biografiju Josipa Broza Tita. Treći tom. Beograd: Izdavačka radna organizacija „Rad“, 1984.
  • Dimić, Ljubodrag. Jugoslavija i Hladni rat. Ogledi o spoljnoj politici Josipa Broza Tita (1944–1974). Beograd: Arhipelag, 2014.
  • Dimitrov, Georgi. Dnevnik (9 mart 1933–6 fevruari 1949). SofiJa: Universitetsko izdatelstvo „Sv. Kliment Ohridski“, 1997.
  • Đilas, Milovan. Razgovori sa Staljinom. Beograd: Književne novine, 1990.
  • Đilas, Milovan. Vlast i pobuna. Beograd: Književne novine, 1991.
  • Gibianskij, Leonid Yanovich. „K istorii sovetsko-yugoslavskogo konflikta 1948–1953: Sekretnaya sovetsko-yugoslavo-bolgarskaya vstrecha v Moskve 10 fevralya 1948 goda“, I. Slavyanovedenie, no. 3, (1991), 12–23.
  • Gibianskij, L. Ya. „K istorii sovetsko-yugoslavskogo konflikta 1948–1953: Sekretnaya sovetsko-yugoslavo-bolgarskaya vstrecha v Moskve 10 fevralya 1948 goda“, II. Slavyanovedenie, no. 4, (1991), 4–36.
  • Gibianskij, L. Ya. „K istorii sovetsko-yugoslavskogo konflikta 1948–1953: Sekretnaya sovetsko-yugoslavo-bolgarskaya vstrecha v Moskve 10 fevralya 1948 goda“, III. Slavyanovedenie, no. 1, (1992), 42–56.
  • Gibianskij, L. Ya. „K istorii sovetsko-yugoslavskogo konflikta 1948–1953: Sekretnaya sovetsko-yugoslavo-bolgarskaya vstrecha v Moskve 10 fevralya 1948 goda“, IV. Slavyanovedenie, no. 3, (1992), 35–51.
  • Gibianskii, Leonid. „The Soviet Bloc and the Initial Stage of the Cold War: Archival Documents on Stalin’s Meetings with Communist Leaders of Yugoslavia and Bulgaria, 1946–1948“. Cold War International History Project Bulletin, no. 10, (1998), 112–134.
  • Gibianskii, Leonid. „Sovjetsko-jugoslovenski sukob 1948: istoriografske verzije i novi arhivski izvori“. U: Jugoslavija v hladni vojni, Zbornik z znanstvenega posveta Jugoslavija v hladni vojni, Ljubljana, 8.-9. maja 2000. Uredniki Jasna Fischer, Aleš Gabrič, Leonid J. Gibianskii, Edith S. Klein i Ronald W. Preussen, 27–47. Ljubljana: Inštitut za novejšo zgodovino, Toronto: University, 2004.
  • Jugoslovensko-sovjetski odnosi 1945–1956. Zbornik dokumenata. Priredili Ljubodrag Dimić, Miladin Milošević, Đorđe Borozan, I. V. Buharkin, L. V. Vnukova, J. A. Zelenko, M. K. Kravčenko i V. A. Soljanski. Beograd: Ministarstvo spoljnih poslova Republike Srbije, 2010.
  • Kardelj, Edvard. Borba za priznanje i nezavisnost nove Jugoslavije 1944–1957. Sećanja. Beograd: NIRO Radnička štampa, Ljubljana: Državna založba Slovenije, 1980.
  • Ninković, Momir. „Neuspešni pregovori o organizaciji jugoslovensko-sovjetskih mešovitih društava (1945–1947)“. Tokovi istorije, br. 2, (2015), 129–152.
  • Ninković, Momir. „Uspostavljanje i odvijanje redovnih ekonomskih odnosa između Jugoslavije i Sovjetskog Saveza 1945. godine“. U: Kraj ili novi početak?, Tematski zbornik radova. Glavni i odgovorni urednik Zoran Janjetović, 497–529. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, Muzej žrtava genocida, 2016.
  • Petranović, Branko. „Pomoć UNRE Jugoslaviji“. U: Istorija 20. veka. Zbornik radova. Odgovorni urednik Dragoslav Janković, 163–224. Beograd: ISI, 2/1961.
  • Petranović, Branko. Istorija Jugoslavije. Treća knjiga. Socijalistička Jugoslavija 1945–1988. Beograd: Nolit, 1988.
  • Petranović Branko, i Sava Dautović. Velika šizma. Četrdesetosma. Podgorica: CID, 1999.
  • Popović, Dušan. Letopis o Vlaovićima. III. Novi Sad: Agencija MiR, 2006.
  • Popović, Nikola B. „Sukob Tito–Staljin u svetlu sovjetizacija Istočne Evrope“. U: Zbornik radova sa međunarodnog okruglog stola Tito–Staljin. Glavni i odgovorni urednik Miladin Milošević, 95–108. Beograd: Arhiv Srbije i Crne Gore, 2007.
  • Selinić, Slobodan. „Jugoslovensko-sovjetski pregovori, decembar 1947–februar 1948. godine. Prilog proučavanju jugoslovensko-sovjetskog sukoba 1948. godine“. U: Međunarodni naučni skup Braničevo u istoriji Srbije. Zbornik radova III. Sveska 6. Glavni i odgovorni urednik Dragan Aleksić, 595–614. Požarevac: Istorijski arhiv Požarevac, Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, 2008.
  • Selinić, Slobodan. „Jugoslovenska ambasada u SSSR-u 1944–1949. Političke prilike i partijski život“. U: Srbija i Rusija 1814–1914–2014. Međunarodni naučni skup 13–14. oktobar 2014. Urednik Mihailo Vojvodić, 273–291. Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti, 2016.
  • Sovetskij faktor v Vostochnoj Evrope 1944–1953. V dvux tomax. Dokumenty. T. 1: (1944–1948), T. 2: (1949–1953). Otv. red. Volokitina T. V. Moskva: ROSSPE’N, 1999.
  • Šaškor, Ines. „Crnobrnja, Bogdan“. U: Enciklopedija Jugoslavije, 3, Crn–Đ, 57. Zagreb: Jugoslavenski leksikografski zavod Miroslav Krleža, 1984.
  • Štrbac, Čedomir. Jugoslavija i odnosi između socijalističkih zemalja. Sukob KPJ i Informbiroa. Beograd: Prosveta, 1984.
  • Tarabić, Joco. „Crnobrnja Bogdan“. U: Vojna enciklopedija, Drugo izdanje, 2, Brdo–Foa, 210. Beograd: izdanje Redakcije Vojne enciklopedije, 1971, 210.
  • Terzić Milan, Mihajlo Basara, i Dmitar Tasić. „Uvod“. U: Informbiro i Jugoslovenska (narodna) armija. Zbornik dokumenata. Priredili Milan Terzić, Mihajlo Basara i Dmitar Tasić, 9–58. Beograd: Službeni glasnik, 2015.
  • Tripković, Đoko. „Iza gvozdene zavese. Početak i eskalacija sukoba Tito–Staljin prvih meseci 1948“. Istorija 20. veka, br. 1, (1996), 89–99.
  • Yugoslaviya v XX veke. Ocherki politicheskoj istorii. Otvetstvennyj redaktor K. V. Nikiforov. Moskva: InSlav, Indrik, 2011.
  • Vukmanović-Tempo, Svetozar. Revolucija koja teče. Memoari. Knjiga četvrta. Zagreb: Globus, 1982.
  • Zapisnici sa sednica Politbiroa Centralnog komiteta KPJ (11. jun 1945–7. jul 1948). Priredio Branko Petranović. Beograd: Arhiv Jugoslavije, Službeni list SRJ, 1995.
  • Životić, Aleksandar. Jugoslavija, Albanija i velike sile (1945–1961). Beograd: Arhipelag, Institut za noviju istoriju Srbije, 2011.
  • Životić, Aleksandar. Jugoslovensko-sovjetske vojne suprotnosti (1947–1957). Iskušenja savezništva. Beograd: Arhipelag, Institut za noviju istoriju Srbije, 2015.