Categories

Prof. dr Predrag J. Marković

Institute for Contemporary History

Belgrade, Serbia

 

HISTORIOGRAPHY AND SEXUALITY: AN OUTLINE FOR A HISTORY OF A DISCIPLINE

Vol. XXXV, 2/2017, pp. 149–171
https://doi.org/10.29362/ist20veka.2017.2.mar.149-171

 

ABSTRACT/RESUME: In Serbian historiography history of sexuality developed within (or together with) gender history. Along with several rare exemptions, both disciplines emerged during the 1990’s. As for history of sexuality, the first wave of studies dealt with medical and legal issues, such as abortion, divorce and prostitution. The similar development could be traced in other historiographies. This thematic disbalance derived partly from the nature of the first discovered sources (public health institutions, courts, police documentation). In the 21st century, history of sexuality flourished, as well as gender history, and for that matter, all other kinds of social history. Especially after 2010, relatively many published works dwelled on the LGBTQ topics. However, synthetic works such monographs are still missing.

 

KEYWORDS: Historiography, Gender history, Sexuality, Methodology

 

SOURCES:

 

REFERENCES:

  • Abot, Elizabet. Istorija ljubavnica. Beograd: Geopoetika, 2006.
  • Abot, Elizabet. Istorija celibata. Beograd: Geopoetika, 2008.
  • Abot, Elizabet. Istorija braka: od istopolnih zajednica do ličnih zaveta i vanbračnih zajednica, iznenađujuća raznolikost jedne tradicije. Beograd: Geopoetika, 2014.
  • Antonijević, Dragana. „Nasilje nad ženama i seksualni moral: potisnuta povest ustaničkog doba u Srbiji“. Glasnik Etnografskog instituta SANU, XLVII, (1998), 65–78.
  • Batinić, Jelena. Gender, Revolution, and War: The Mobilization of Women in the Yugoslav Partisan Resistance During World War II. San Francisco: Stanford University, 2009.
  • Berk, Piter. Istorija i društvena teorija. Beograd: Equilibrium, 2002.
  • Between the Archives and the Field: a Dialogue on historical anthropology of the Balkans. Editors Miroslav Jovanović, Karl Kaser and Slobodan Naumović. Belgrade/Graz: Udruženje za društvenu istoriju, Institut für Geschichte der Universität, Abteilung Südosteuropäische Geschichte, 1999.
  • Bjelajac, Mile. „Ženidbe oficira srpske i jugoslovenske vojske 1881–1941. Planirano stvaranje elite“, Godišnjak za društvenu istoriju, II, br. 1, (1995), 19–38.
  • Bjelajac, Mile. „Ženidbe srpskih oficira do 1881. godine (Slika na preseku 1874. godine), Godišnjak za društvenu istoriju, br. 1, (1997), 43–47.
  • Blek Džeremi, i Donald M. Makrejld. Izučavanje istorije. Beograd: Clio, 2007.
  • Bok, Gizela. Žena u istoriji Evrope: od srednjeg veka do danas. Beograd: Clio, 2005.
  • Božinović, Neda. Žensko pitanje u Srbiji u 19. i 20. veku. Beograd: Devedesetčetvrta, Žene u crnom, 1996.
  • Brandt, Allan M. No Magic Bullet: A Social History of Venereal Disease in the United States since 1880. New York: Oxford University Press, 19872.
  • Braun, Piter. Telo i društvo: muškarci, žene i seksualno odricanje u ranom hrišćanstvu. Beograd: Clio, 2012.
  • Bulatović, Anđelka. Crnogorka u XX vijeku. Beograd: Zadužbina Adrejević, 2011.
  • Buloh Vern L., i Boni Buloh, Seksualni stavovi. Beograd: Fabrika knjiga, 2004.
  • Čolak, Bojan T. Modeli predstavljanja patrijarhalnog društva u prozi srpske moderne. Doktorska disertacija, Univerzitet u Beogradu, Filološki fakultet, 2013.
  • D’Emilio John, and Estelle Freedman. Intimate Matters: A History of Sexuality in America. New York: Harper and Row, 1988.
  • Dinić-Knežević, Dušanka. Položaj žena u Dubrovniku u 13. i 14. veku. Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti, 1974.
  • Dobrivojević, Ivana. „Planiranje porodice u Jugoslaviji 1945–1974“, Istorija 20. veka, XXXIV, br. 2, (2016), 83–98.
  • Društvena transformacija i strategije društvenih grupa: svakodnevica Srbije na početku trećeg milenijuma. Urednik Anđelka Milić. Beograd: Institut za sociološka istraživanja, 2004.
  • Društvene promene i svakodnevni život: Srbija početkom devedesetih. Urednik Silvano Bolčić. Beograd: Institut za sociološka istraživanja, 1995.
  • Enfild, Džuli. Intimna istorija poljupca: jedan poljubac – hiljadu priča. Beograd: Geopoetika, 2007.
  • Englund, Piter. Male istorije. Beograd: Geopoetika, 2009.
  • Freedman Estelle B., and John D’Emilio. „Problems Encountered in Writing the History of Sexuality: Sources, Theory and Interpretation“, The Journal of Sex Research, XXVII, № 4, (1990), 481–495.
  • Faderman, Lillian. Surpassing the Love of Men: Romantic Friendship and Love between Women from the Renaissance to the Present. New York: William Morrow, 1981.
  • Faderman, Lillian. Odd Girls and Twilight Lovers: A History of Lesbian Life in Twentieth-Century America. New York: Columbia University Press, 1991.
  • Fout, John C. „A Note from the Editor“. Journal of the History of Sexuality, I, № 1, (1990), 1–2.
  • Gay/Lesbian Almanac. New York: Harper and Row, 1983.
  • Gender Relations in South Eastern Europe. Historical Perspectives on Womenhood and Manhood in 19th and 20th Century. Editors Miroslav Jovanović and Slobodan Naumović. Belgrade/Graz: Udruženje za društvenu istoriju, Institut für Geschichte der Universität, Arbteilung Südosteuropäische Geschichte, 2002.
  • Gruev, Mihail. „Komunizam i homoseksualizam u Bugarskoj 1944–1989“. Godišnjak za društvenu istoriju, XVII, br. 3, (2010), 7–23.
  • Gudac-Dodić, Vera. Žena u socijalizmu. Položaj žena u Srbiji u drugoj polovini 20. veka. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, 2006.
  • Gudac-Dodić Vera, i Momčilo Isić. Žena je temelj kuće: žena i porodica u Srbiji tokom dvadesetog veka. Beograd, Institut za noviju istoriju Srbije, 2011.
  • Gudvin, Godfri. Privatni svet osmanskih žena. Beograd: Geopoetika, 2015.
  • Henrikes, Fernando. Historija prostitucije, I–II. Zagreb: Epoha, 1968.
  • Isić, Momčilo. Seljanka u Srbiji u prvoj polovini 20. veka. Beograd: Helsinški odbor za ljudska prava, 2008.
  • Janković, Ivan. „Obšte bludnice: prostitucija u Beogradu u prvoj polovini 19. veka“. Godišnjak za društvenu istoriju, XXII, br. 2, (2015), 25–51.
  • Janković, Ivan. Kata Nesiba i komentari. Beograd: Fabrika knjiga, 2017.
  • Jovanović, Vladimir. „Prostitucija u Beogradu tokom XIX veka“. Godišnjak za društvenu istoriju, IV, br. 1, (1997), 7–24.
  • Katz, Johnatan Ned. Gay American History. New York: Cromwell, 1976.
  • Kazer, Karl. Porodica i srodstvo na Balkanu: analiza jedne kulture koja nestaje. Beograd: Udruženje za društvenu istoriju, 2002.
  • Kecman, Jovanka. Žene Jugoslavije u radničkom pokretu i ženskim organizacijama 1914–1941. Beograd: Institut za savremenu istoriju, 1978.
  • Krivošejev, Vladimir. „Krađa u Radnji za obavljanje prostitutske delatnosti: jedan sudski spor u Valjevu 1895. godine“. Godišnjak za društvenu istoriju, VI, br. 1, (1999), 67–75.
  • Kuper Adam, i Džesika Kuper, prir. Enciklopedija društvenih nauka. Beograd: Službeni glasnik, 2009.
  • Ladiri, Emanuel Le Roa. Montaju, oksitansko selo od 1294. do 1324. Sremski Karlovci/Novi Sad: Izdavačka knjižarnica Zorana Stojanovića, 1991.
  • Levin, Iv. Seksualnost i društvo kod pravoslavnih Slovena od X do XVIII veka. Loznica: Karpos, 2006.
  • Ljušić, Radoš. Ljubavi srpskih vladara i političara. Beograd: Narodna knjiga, 2001.
  • Marković, Predrag. Beograd i Evropa 1918–1941: evropski uticaji na proces modernizacija Beograda. Beograd: Savremena administracija, 1992.
  • Marković, Predrag. Beograd između Istoka i Zapada 1948–1965. Beograd: Službeni list SRJ, 1996.
  • Marković Predrag, Ković Miloš and Nataša Milićević. „Developments in Serbian Historiography since 1989“. In: (Re)Writing History-Historiography in Southeast Europe after Socialism. Editor Ulf Brunnbauer, 277–316. Muenster: Lit Verlag, 2004.
  • Među nama: neispričane priče gej i lezbijskih života. Uredile Jelisaveta Blagojević i Olga Dimitrijević. Beograd: Hartefakt Fond, 2014.
  • Milanović, Jasmina. Delfa Ivanić: zaboravljene uspomene. Beograd: Evoluta, 2015.
  • Milenković, Pavle. Škola Anala. Ogledi o sociološkoj istoriografiji. Novi Sad: Stylos, 2004.
  • Milenković, Pavle. „Mišel Fuko: Bibliografija“. U: Mišel Fuko 1926–1984–2004. Hrestomatija. Urednici Dušan Marinović i Pavle Milenković, 299–331. Novi Sad: Vojvođanska sociološka asocijacija, 2005.
  • Milić, Anđelka. „Istorija porodice – izazov istoriji i sociologiji“. Zbornik Filozofskog fakulteta. Serija B, Društvene nauke, XV, (1988), 359–372.
  • Milić, Anđelka. „Patrijarhalni poredak, revolucija i položaj žene“. U: Srbija u modernizacijskim procesima 19. i 20. veka, II, Položaj žene kao merilo modernizacije. Urednica Latinka Perović, 551–560. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, 1998.
  • Mišambled, Rober. Orgazam i Zapad: istorija užitka od XVI veka do danas. Novi Sad: Akademska knjiga, 2016.
  • Miterauer, Mihael. Kad je Adam kopao a Eva prela: istorijsko-antropološki ogledi iz prošlosti evropske porodice. Beograd: Udruženje za društvenu istoriju, 2001.
  • Mladenović, Božica. Žena u Topličkom ustanku 1917. Beograd: Socijalna misao, 1996.
  • Mladenović, Božica. Porodica u Srbiji u Prvom svetskom ratu. Beograd: Istorijski institut, 2006.
  • Mladenović, Božica. Sudbina žene u ratu: Rosa Pantić (1891–1945). Beograd: Istorijski institut, 2012.
  • Mohr, James C. Abortion in America: The Origins and Evolution of National Policy 1800–1900. New York: Oxford University Press, 1978.
  • Outli, Kit. Emocije. Kratka istorija. Beograd: Clio, 2005.
  • Pantelić, Ivana. Partizanke kao građanke: društvena emancipacija partizanki u Srbiji 1945–1953. Beograd: Institut za savremenu istoriju, Evoluta, 2011.
  • Pantelić Ivana, Milinković Jelena i Ljubinka Škodrić, Dvadeset žena koje su obeležile XX vek u Srbiji, I–II. Beograd: NIN, 2013.
  • Pantelić, Ivana. Jovanka Broz i srpska javnost 1952–2013. Doktorska disertacija, Univerzitet u Beogradu, Filozofski fakultet, Odeljenje za istoriju, 2016.
  • Papić, Žarana. Polnost i kultura. Telo i znanje u socijalnoj antropologiji. Beograd: XX vek, 1997.
  • Pivar, David J. Purity Crusade: Sexual Morality and Social Control 1868–1900. Westport, CT: Greenwood Press, 1973.
  • Pleck, Elizabeth. Domestic Tyranny: The Making of American Social Policy against Family Violence from Colonial Times to the Present. New York: Oxford University Press, 1987.
  • Plummer, Kenneth. Sexual Stigma: An Interactionist Account. London: Routledge and Kegan Paul, 1975.
  • Popović Marko, Timotijević Miroslav i Milan Ristović. Istorija privatnog života u Srba: od srednjeg veka do savremenog doba. Beograd: Clio, 2011.
  • Privatni život u srpskim zemljama srednjeg veka. Priredile Smilja Marjanović-Dušanić i Danica Popović. Beograd: Clio, 2004.
  • Privatni život Srba u osvit modernog doba. Priredio Aleksandar Fotić. Beograd: Clio, 2005.
  • Privatni život kod Srba u 19. veku. Priredili Ana Stolić i Nenad Makuljević. Beograd: Clio, 2006.
  • Privatni život kod Srba u 20. veku. Priredio Milan Ristović. Beograd: Clio, 2007.
  • Prošić-Dvornić, Mirjana. „Odevanje u Beogradu od 1878. do 1915. godine“. Doktorska disertacija, Univerzitet u Beogradu, Filozofski fakultet, 1984.
  • Prošić-Dvornić, Mirjana. „Žensko pitanje u Srbiji krajem 19. i početkom 20. veka i časopis Domaćica 1879–1914“. Glasnik Etnografskog instituta SANU, XXXIV, (1985), 47–70.
  • Rađanje moderne privatnosti. Priredio Miroslav Timotijević. Beograd: Clio, 2006.
  • Rainwater, Lee. And the Poor Get Children: Sex, Contraception and Family Planning in the Working Class. Chicago: Quadrangle, 1975.
  • Rosić, Tatjana. (Anti)utopije tela: reprezentacija maskuliniteta u savremenoj srpskoj prozi. Beograd: Institut za književnost i umetnost, 2014.
  • Rothman, Ellen K. Hands and Hearts: A History of Courtship in America. New York: Basic Books, 1984.
  • Ruth, Rosen. The Lost Sisterhood: Prostitution in America 1900–1918. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 1982.
  • Ružmon, Deni de. Ljubav i Zapad. Beograd: Službeni glasnik, Karpos, 2011.
  • Sabrana dela Slobodana Jovanovića, IV–VII. Beograd: Beogradski izdavačko-grafički zavod, Jugoslavijapublik, Srpska književna zadruga,1990.
  • Sajdmen, Stiven. „Socijalni konstrukcionizam: sociologija, istorija i filozofija“. Teme, XXIII, br. 1, (2009), 67–78.
  • Seidman, Steven. The Social Construction of Sexuality. New York: W. W. Norton & Company, 2003.
  • Simic, Andrei. „Management of the Male Image in Yugoslavia“. Anthropological Quarterly, XLII, № 2, (1969), 89–101.
  • Simic, Andrei. „Machismo and Cryptomatriarchy: Power, Affect, and Authority in the Contemporary Yugoslav Family“. Ethos, XI, № 1/2, (1983), 66–86.
  • Simić, Ivan. „Global History and Gender Studies: Trends, Problems and Perspectives“. Godišnjak za društvenu istoriju, XVIII, br. 3, (2011), 103–113.
  • Sklevicky, Lydia. Konji, žene, ratovi. Zagreb: Ženska infoteka, 1996.
  • Smith-Rosenberg, Caroll. „The Female World of Love and Ritual“. Signs, I, № 1, (1975), 1–29.
  • Spasović, Ivana B. Zlata vredne: obrazovanje ženske dece u Južnom Banatu od 1874. do 1918. godine. Pančevo: Istorijski arhiv, 2014.
  • Spasović, Ivana B. Četvrti stalež: žena kroz istoriju. Prilozi. Vršac: Visoka škola strukovnih studija za vaspitače Mihailo Palov, 2014.
  • Spasović, Ivana B. Kneginje i kraljice dinastije Obrenović. Čačak: Pčelica, 2016.
  • Spasović, Ivana B. Kneginje i kraljice dinastije Karađorđević. Čačak: Pčelica, 2016.
  • Srbija u modernizacijskim procesima 19. i 20. veka. Položaj žene kao merilo modernizacije. Urednica Latinka Perović. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, 1998.
  • Stanković, Vlada. „Pitanje ukusa i morala u vizantijskom društvu 12. veka: satirični prikaz muško-ženskih odnosa u pesmi Teodora Prodroma i njeno značenje“. Godišnjak za društvenu istoriju, XVIII, br. 2, (2011), 7–19.
  • Stansell, Christine. City of Women: Sex and Class in New York 1789–1860. New York: Alfred A. Knopf, 1986.
  • Stearns, Peter N. European Society in Upheaval: Social History since 1750. New York: MacMillan Publishing Company, 1975.
  • Stearns, Peter N. Gender in World History. London: Routledge, 2000.
  • Stearns, Peter N., ed. Encyclopedia of European Social History from 1350 to 2000. New York: Charles Scribner’s Sons, 2001.
  • Stearns, Peter N. Consumerism in World History: The Global Transformation of Desire. London: Routledge, 2001.
  • Stearns, Peter N. Childhood in World History. New York: Routledge, 2005.
  • Stearns, Peter N. World History in Brief. New York: Pearson/Longman, 2007.
  • Stearns, Peter N. Sexuality in World History. New York: Routledge, 2009.
  • Stefanović, Svetlana. „Ženski pokret o problemu braka, slobodne ljubavi, seksualnog vaspitanja, prostitucije i kontrole rađanja“. Godišnjak za društvenu istoriju, V, br. 1–3, (1998), 66–84.
  • Stefanović, Svetlana. „Žensko pitanje u beogradskoj štampi i periodici 1918–1941“. Magistarski rad, Univerzitet u Beogradu, Filozofski fakultet, 2000.
  • Stolić, Ana. Kraljica Draga. Beograd: Zavod za udžbenike, 2009.
  • Stolić, Ana. Sestre Srpkinje: pojava pokreta za emancipaciju žena i feminizma u Kraljevini Srbiji. Beograd: Evoluta, 2015.
  • Škodrić, Ljubinka. „Položaj žene u okupiranoj Srbiji 1941–1944“. Doktorska disertacija, Univerzitet u Beogradu, Filozofski fakultet, Odeljenje za istoriju, 2015.
  • Šmale, Volfgang. Istorija muškosti u Evropi 1450–2000. Beograd: Clio, 2011.
  • Štajn-Erlih, Vera. Porodica u transformaciji: studija u tri stotine jugoslovenskih sela. Zagreb: Naprijed, 1964.
  • Tanahil, Rej. Čovek i seks. Beograd: Jugoslavija, 1981.
  • Timofejev, Aleksej. „Jagoda na brezi. Seksualna kultura u Rusiji“. Godišnjak za društvenu istoriju, XIX, br. 3, (2012), 141–145.
  • Timotijević, Miroslav. „Vaspitanje emocija i uobličavanje modernog građanskog identiteta kod Srba“. Godišnjak za društvenu istoriju, XII, br. 1–3, (2005), 7–24.
  • Tomanović, Smiljka. Odrastanje u Beogradu: oblikovanje socijalnih biografija mladih u porodicama dva društvena sloja. Beograd: Institut za sociološka istraživanja, 2010.
  • Vance, Carole S. Pleasure and Danger: Exploring Female Sexuality. New York: Routledge and Kegan Paul, 1984.
  • Vučetić-Mladenović, Radina. Evropa na Kalemegdanu. „Cvijeta Zuzorić“ i kulturni život Beograda 1918–1941. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije, 2003.
  • Vujačić, Vidak. Transformacija patrijarhalne porodice u Crnoj Gori. Beograd: Slovo ljubve, 1977.
  • Vujković, Sarita. U građanskom odelu. Identiteti žena bosanskohercegovačke građanske kulture 1878–1941. Beograd/Banja Luka: Kulturni centar Beograda, Muzej savremene umjetnosti Republike Srpske, 2010.
  • Vukićević, Dragana. „Intimni svet u memoarskoj prozi 18. veka“. U: Nauka i tradicija. Urednik Vladimir Milisavljević, 347–358. Pale: Filozofski fakultet, 2013.
  • Vukićević, Dragana. „Kako reći i izbeći – erotska književnost u srpskoj nauci o književnosti“. U: Riječki filološki dani. Uredila Estela Banov, 261–270. Rijeka: Filozofski fakultet, 2014.
  • Vukosavljević, Sreten. Istorija seljačkog društva, V, Seoske zajednice i oblici ponašanja u njima. Beograd: Službeni glasnik, 2012.
  • Vuletić, Aleksandra. Porodica u Srbiji sredinom 19. veka. Beograd: Istorijski institut, Službeni glasnik, 2003.
  • Vuletić Aleksandra, i Jasna Mijailović. Između posela i balova. Život u Srbiji u 19. veku. Beograd: Zavod za udžbenike, 2005.
  • Vuletić, Aleksandra. Brak u Kneževini Srbiji. Beograd: Zavod za udžbenike, 2008.
  • Weeks, Jeffrey. Coming Out: Homosexual Politics in Britain from the Nineteenth Century to the Present. London: Quartet, 1977.
  • Weeks, Jeffrey. Sex, Politics, and Society: The Regulation of Sexuality Since 1800. London: Longman, 1981.
  • Weeks, Jeffrey. Sexuality. London: Tavistock, 1986.
  • Wilson, Michael L. „Thoughts on the History of Sexuality“. The William and Mary Quarterly, LX, № 1, (2003), Sexuality in Early America, 193–196.
  • Vukićević, Dragana, „Erotsko kriptogramsko pismo i patrijarhalni svet“, (rukopis predavanja).